Classical Tibetan Knowledge Archive

ཐོ་འགོད།

ཐོ་འགོད་བྱ་བར་འོག་ཏུ་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་འགེང་རོགས། * = རེ་ཞུའི་གནས་ཚུལ།

བོད་ཀྱི་ནང་པའི་དགོན་པ་དང་བཙུན་དགོན། བོན་གྱི་དགོན་པ་དང་བཙུན་དགོན་ཁག སྲོལ་རྒྱུན་སྨན་དང་ལྷ་བྲིས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཚུད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་གི་སློབ་ཚན་ཡོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གཙུག་ལག་ལྟེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་ཁོངས་སུ་ཡིན་ན་མུ་མཐུད་ནས་དེབ་སྐྱེལ་ཐོག་བེད་སྤྱོད་བྱ་ཆོག

དེ་མིན་མི་སྒེར་སོ་སོའི་ངོས་ནས་དེབ་སྐྱེལ་གནང་དགོས་ན་དབྱིན་ཡིག་ཐོག་ལ་ཡོད་པའི་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་ས་དེར་འགྲོ་དགོས།

གལ་ཆེའི་གནད་དོན། དྲ་ཤོག་འདིའི་སྟེང་གི་བར་སྟོང་རྣམས་དབྱིན་ཡིག་གམ་(རོ་མན་)ཡིག་གཟུགས་ཁོ་ནའི་ཐོག་འགེང་རོགས།

དཔེ་མཛོད་དོ་དམ་དང་འཛིན་སྐྱོང་ལ་འབྲེལ་གཏུག་བྱ་ཡུལ།
*  མིང་།
*  ཁ་བྱང་།
*  སློབ་གཉེར་ཁང་།
*  ཁ་བྱང་རིམ་པ། ༡
ཁ་བྱང་རིམ་པ། ༢
*  གྲོང་བརྡལ།
*  རྫོང་དང་མངའ་སྡེ།
*  སྦྲག་ཨང་།
*  རྒྱལ་ཁབ།	རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་འདེམས། Afghanistan Albania Algeria American Samoa Andorra Angola Anguilla Antarctica Antigua and Barbuda Argentina Armenia Aruba Australia Austria Azerbaijan Bahamas Bahrain Bangladesh Barbados Belarus Belgium Belize Benin Bermuda Bhutan Bolivia Bosnia and Herzegovina Botswana Bouvet Island Brazil British Indian Ocean Territory Brunei Darussalam Bulgaria Burkina Faso Burundi Cambodia Cameroon Canada Cape Verde Cayman Islands Central African Republic Chad Chile China Christmas Island Cocos (Keeling) Islands Colombia Comoros Congo Cook Islands Costa Rica Croatia Cuba Cyprus Czech Republic Côte d'Ivoire Denmark Djibouti Dominica Dominican Republic East Timor Ecuador Egypt El salvador Equatorial Guinea Eritrea Estonia Ethiopia Falkland Islands Faroe Islands Fiji Finland France French Guiana French Polynesia French Southern Territories Gabon Gambia Georgia Germany Ghana Gibraltar Greece Greenland Grenada Guadeloupe Guam Guatemala Guinea Guinea-Bissau Guyana Haiti Heard Island and McDonald Islands Holy See (Vatican City State) Honduras Hong Kong Hungary Iceland India Indonesia Iran Iraq Ireland Israel Italy Jamaica Japan Jordan Kazakstan Kenya Kiribati Kuwait Kyrgystan Lao Latvia Lebanon Lesotho Liberia Libyan Arab Jamahiriya Liechtenstein Lithuania Luxembourg Macau Macedonia (FYR) Madagascar Malawi Malaysia Maldives Mali Malta Marshall Islands Martinique Mauritania Mauritius Mayotte Mexico Micronesia Moldova Monaco Mongolia Montserrat Morocco Mozambique Myanmar Namibia Nauru Nepal Netherlands Netherlands Antilles New Caledonia New Zealand Nicaragua Niger Nigeria Niue Norfolk Island North Korea Northern Mariana Islands Norway Oman Pakistan Palau Panama Papua New Guinea Paraguay Peru Philippines Pitcairn Poland Portugal Puerto Rico Qatar Reunion Romania Russian Federation Rwanda Saint Helena Saint Kitts and Nevis Saint Lucia Saint Pierre and Miquelon Saint Vincent and the Grenadines Samoa San Marino Sao Tome and Principe Saudi Arabia Senegal Seychelles Sierra Leone Singapore Slovakia Slovenia Solomon Islands Somalia South Africa South Georgia South Korea Spain Sri Lanka Sudan Suriname Svalbard and Jan Mayen Islands Swaziland Sweden Switzerland Syria Taiwan Tajikistan Tanzania Thailand Togo Tokelau Tonga Trinidad and Tobago Tunisia Turkey Turkmenistan Turks and Caicos Islands Tuvalu Uganda Ukraine United Arab Emirates United Kingdom United States Minor Outlying Islands United States of America Uruguay Uzbekistan Vanuatu Venezuela VietNam Virgin Islands (British) Virgin Islands (U.S.) Wallis and Futuna Islands Western Sahara Yemen Yugoslavia Zaire Zambia Zimbabwe
*  མྱུར་ཕྲིན་ཁ་བྱང་།
*  མྱུར་ཕྲིན་ཁ་བྱང་གཏན་ཁེལ།
*  ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁ་པར་ཨང་གྲངས། (མཉམ་དུ་རྒྱབ་ཁབ་སོ་སོའི་ཨང་གྲངས་དང་ཡན་ལག་ཨང་གྲངས།)
གོང་སྨོས་རིན་མེད་ཐོག་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་ཆོག་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གཙུག་ལག་ལྟེ་གནས་རྣམས་ཀྱིས་དངུལ་འཛིན་གཏོང་ཆེད་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་སའི་ཁ་བྱང་སྤྲོད་མི་དགོས། གལ་སྲིད་ཁྱེད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ལྟེ་གནས་དེར་གོང་སྨོས་རིན་མེད་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་ཆོག་པའི་ཁྱད་ཆོས་རྣམས་ཚང་ཡོད་ན་གཤམ་འོག་སྒམ་ཆུང་ནང་དུ་འགྲིགས་རྟགས་སྐྱོན་རོགས།
	དེབ་སྐྱེལ་འདི་ནི་བོད་ཀྱི་ནང་པའམ་བོན་གྱི་དགོན་སྡེ་ཞིག་གམ་བཙུན་དགོན། ཡང་ན་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་གི་སློབ་ཚན་ཡོད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་གཙུག་ལག་ལྟེ་གནས་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་ཡིན་པའི་ཁུངས་སྐྱེལ་ངོས་སྦྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི། འདི་ལས་ལྡོག་ནས་དངོས་སམ་ཤུགས་ཀྱིས་བསྟན་ཡོད་ན་མ་གཏོགས། བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ (Classical Tibetan Knowledge) གྱི་དྲ་རྒྱ་དང་དྲ་རྒྱའི་ནང་དོན་གྱི་བདག་དབང་ནི་དབྱིན་ཡུལ་དུ་རོགས་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ངོ་བོར་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པའི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པ། ༼རོགས་ཚོགས་ཨང་། 287817 ༽ ཡིན། འདི་ཡི་འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་གི་ཁ་བྱང་ནི་ Suite 214, Edgar Buildings, George Street, Bath, BA1 2FJ, England ཡིན། དྲ་རྒྱ་འདི་ཡི་ནང་དོན་གྱི་པར་དབང་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པ། ཡང་ན་ཚོགས་པ་འདི་ཡིས་སྤྲད་པའི་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་གི་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པས་དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་དང་དྲ་ཐོག་གི་མཐུན་རྐྱེན་རྣམས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པར་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཁྱེད་ཀྱིས་གཤམ་དུ་བཀོད་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་ལ་ངོས་ལེན་བྱས་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད། སྒྲིག་གཞི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་ངོས་ལེན་མི་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བའམ་མུ་མཐུད་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བའི་ཆོག་མཆན་མེད། བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་སྒྲིག་གཞི་རྣམས་ང་ཚོས་དུས་སྐབས་གང་དུའང་བསྐྱར་བཅོས་བྱེད་སྲིད་ལ། བསྐྱར་བཅོས་བྱས་པ་དེ་དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་དུ་ནམ་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་ཁྲིམས་ཐོག་ལག་བསྟར་བྱེད་ཆོག་པའི་ནུས་ཤུགས་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན། གལ་སྲིད་བེད་སྤྱོད་གཏོང་སྟངས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིའི་ཆ་རྐྱེན་ཐད་དྲི་བ་ཡོད་ན་ང་ཚོར་གློག་ཕྲིན་ admin [@] orient.org དང་ཡང་ན་སྦྲག་ཐོག་ཁ་བྱང་ The Secretary, Suite 214, Edgar Buildings, George Street, Bath, BA1 2FJ, England ཐོག་འབྲེལ་གཏུགས་གནང་རོགས། དཀར་ཆག་རེའུ་མིག་གི་སྒྲོམ་གཞི་དང་།/ཐོ་གཞུང་སྒྲོམ་གཞི། ནང་དོན་དཀར་ཆག་/དཀར་ཆག་གནས་ཚུལ། སྙིང་བསྡུས་སམ་དཔེ་མཚོན་བཅས་ལ་དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཚང་མས་རིན་མེད་འཛུལ་ཞུགས་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག བརྒྱུད་ལམ་གྱི་བརྗོད་བྱ་དངོས་རྣམས་༼གཤམ་དུ་“ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་”ཞེས་ ༽ནི་ཆོག་མཆན་ཡོད་པའི་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་ཁོ་ནས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག ཆོག་མཆན་ཡོད་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། གང་ཟག་གང་ཞིག་ང་ཚོའི་ཚོགས་པར་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་གང་ཞིག་གི་ད་ལྟའི་སློབ་ཕྲུག་གམ དགེ་རྒན། དཔེ་མཛོད་ཚོགས་ཞུགས་པ། ཡང་ན་ལས་བྱེད་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དེའི་ཁོངས་གཏོགས་ཡིན་ཞིང་། སྒྲིག་འཛུགས་དེའི་སྲུང་སྐྱོབ་གཏན་པོ་ཡོད་པའི་དྲ་རྒྱའི་ལམ་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རིག་མཛོད་ལ་འཛུལ་ཞུགས་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པར་ཆོག་མཆན་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ཟེར། ཡང་ན། གློག་ཕྲིན་གྱི་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་པའི་གློག་རྡུལ་གྱི་ཚད་ལྡན་ཆོག་མཆན་ཡོད་པའི་གང་ཟག་ཞིག་ལ་ཟེར། ཡང་ན། སོ་སོའི་ད་ལྟའི་ཚོགས་མི་རྣམས་ལ་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ལ་འཛུལ་ཞུགས་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཆོག་པའི་ཆོག་མཆན་གོ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་པའི་ཚོགས་པ་གང་ཞིག་གི་ཚོགས་མི་ཡིན་པའི་གང་ཟག་ཞིག་ལ་ཟེར། ཡང་ན། བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་དྲ་རྒྱའི་ནང་གི་བརྒྱུད་ལམ་གྱི་ནང་དོན་བྱེ་བྲག་ཞིག་ལ་འཛུལ་ཞུགས་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཉོས་ཡོད་པའི་གང་ཟག་གང་ཞིག་ལ་ཟེར། ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པའི་ཆོག་མཆན་གཞིར་བཟུང་བྱེད་མཁན་ཞིག་ལ་ཟེར། དྲ་རྒྱ་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྟངས། དྲ་རྒྱ་འདི་དང་འདིའི་ནང་དོན། འདི་དང་འབྲེལ་བའི་ཚན་རྩལ་འཕྲུལ་རིག་གི་སྒྲོམ་གཞི་ཚང་མའི་ཤེས་ཡོན་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་བདག་དབང་ནི་ང་ཚོས་དབང་པའམ་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ང་ཚོར་ཡོད། ནང་དོན་གྱི་གྲུབ་ཆ་རྣམས་ཀྱི་པར་དབང་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་གི་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པར་ཡོད་པའམ་པར་དབང་ཡོད་པའི་དོ་བདག་ལས་ང་ཚོས་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཞུས་ནས་དཔར་སྐྲུན་ཞུ་གི་ཡོད། བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་རྣམས་ནས་པར་དབང་ཡོད་པའི་དོ་བདག་རྣམས་དང་མཉེན་ཆས་དོ་བདག་གི་ཤེས་ཡོན་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་བདག་དབང་དང་། ནང་དོན་གྲུབ་ཆའི་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་བཅས་རྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་མི་གཏོང་བའི་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས། གལ་སྲིད་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་ལ་བཀོད་པའི་ཚོང་རྟགས་དང་། པར་དབང་གི་རྟགས། དེ་བཞིན་བདག་དབང་གི་རྟགས་གཞན་གྱི་རྟགས་ཡོངས་རྫོགས་སམ་ཆ་ཤས་སུབ་པའམ་མེད་པར་མ་བཟོས་ཚེ། དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་ཡོད་པའི་དེ་འདྲའི་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་སྒེར་གྱི་སློབ་སྦྱོང་གི་ཆེད་དང་དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པའི་ཁྱེད་ཀྱི་ཚོགས་པས་ནང་ཁུལ་འགྲེམས་སྤེལ་གྱི་ཆེད་བེད་སྤྱོད་དང་ཕབ་ལེན་བྱེད་ཆོག དྲ་རྒྱ་འདིའི་ཆ་ཤས་གང་ལའང་འཛུལ་ཞུགས་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པར་གཤམ་གསལ་དོན་ཚན་རྣམས་མི་བྱེད་པའི་ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས། ༡༽ཆོག་ཆན་མེད་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་རིམ་གྱིས་པར་ཤུས་བྱེད་པའམ་ཕབ་ལེན་བྱེད་པ། ནང་དོན་གྲུབ་ཆའི་ཆ་ཤས་གང་ཡང་ཐབས་ལམ་གཞན་གྱིས་སྤྲོད་ལེན་བྱེད་པ། ༢༽པར་ཤུས་རྣམས་ཆོག་མཆན་མེད་པའི་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་ཞིག་ལ་ཉར་ཚགས་དང་བེད་སྤྱོད་གཏོང་དུ་བཅུག ༣༽ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པས་ཡིག་ཐོག་ཏུ་ཆོག་མཆན་མ་སྤྲད་པར། ནང་དོན་གྲུབ་ཆའི་བརྗོད་དོན་གྱི་རྒྱུ་ཆ་རྣམས་བརྒྱུད་ལམ་གཞན་དུ་ཡོད་པ་བཟོས་པའམ་དེ་ལས་དྲངས་པའི་ལས་གཞི་སྤེལ་པ། ༣༽གྲུབ་ཆ་རྣམས་འགྱུར་བ་གཏོང་བའམ། བསྐྱར་བཅོས་བྱེད་པ། མི་འདྲ་བ་བཟོ་པ། ༤༽ཚོང་གི་ཁེ་ཕན་གྱི་ཆེད་དུ་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་གང་ཡང་བསྐྱར་དུ་དཔར་སྐྲུན་བྱེད་པའམ་བེད་སྤྱོད་ལོག་པ་གཏོང་བ། ༥༽དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་ནས་གཞན་གྱིས་དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པར་བར་ཆད་བྱེད་པའམ། འགལ་རྐྱེན་བྱེད་པ། དམ་བསྒྲགས་བྱེད་པ། ༦༽དྲང་བདེན་མིན་པ་དང་། ཕོག་ཐུག་ཅན། གཞན་ལ་མཚན་སྨད་ཞུ་བ། འཇིགས་སྣང་སྐུལ་བ། མི་མཛེས་པ། ཁྲིམས་མཐུན་མིན་པའམ་ཡང་ན་མི་གང་རུང་གི་ཐོབ་ཐང་རྡོག་རོལ་ཏུ་གཏོང་བའི་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་དྲ་རྒྱ་འདིའི་བརྒྱུད་ཡར་འཇུག་པའམ། འགྲེམས་སྤེལ་བྱེད་པ། ༧༽དྲ་རྒྱ་འདིའི་ཆ་ཤས་སུ་གཏོགས་པའི་མཉེན་ཆས་དང་གསང་ཡིག་ཡིག་གཟུགས་སོགས་གང་ཡང་རུང་བ་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་བཅོས་བསྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། གཤིག་པ། པར་ཤུས་བྱེད་པ། འགྱུར་བ་གཏོང་བའམ། ༨༽དྲ་རྒྱ་འདིའི་བརྒྱུད་ནད་འབུ་ཕྲ་མོ། (virus) འབུ་སྲིན། (worm) ཊྲོ་ཇན་ཧོར་སི། (trojan horse) སོགས་གནོད་ཚབས་ཆེ་བའི་རྫས་རྡུལ་གཏོང་ཐབས་བྱེད་པ་དང་། དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་ནང་དོན་རྣམས་དང་དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་གཞན་ཞིག་ནས་བཅུག་པའི་ནང་དོན་རྣམས་འགྱུར་བ་གཏོང་བ་དང་། བཅོས་པ། སུབ་པ། ཐེ་བྱུས་བྱེད་པ། བེད་སྤྱོད་ལོག་པར་བྱེད་པ། དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་ཆ་རྐྱེན་དང་མཉེན་ཆས་ཀྱི་མཉམ་དུ་གློག་རྡུལ་གྲུབ་ཆ་རྣམས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཉེན་སྲུང་མཉེན་ཆས་བཅུག་སྲིད་པ་དང་། ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་འདི་དག་གི་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཕྱོགས་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པ། ཚོགས་པ་འདིའི་ཚོང་འབྲེལ་ཟླ་གྲོགས་དང་ནང་དོན་སྤྲོད་མཁན་ཚོས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་གཞིར་བཟུང་འགྲོ་དགོས་པ་ཁྱེད་ཚོས་ཤེས་དགོས། དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་ཡོད་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་རྣམས་ལས་འགལ་བ་དང་དེ་དག་ལས་གཡོ་ཐབས་བྱེད་མི་ཆོག གལ་སྲིད་ཆོག་མཆན་ཡོད་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཞིག་ནས་སྒྲིག་གཞི་ཆ་རྐྱེན་འདི་དག་ལ་རིམ་གྱིས་རྩིས་མེད་བྱས་ན་ཚོགས་ཞུགས་པ་དེ་ཡིས་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་ལ་འཛུལ་ཞུགས་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་དེ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་རྒྱུའི་དབང་ཚད་དེ་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པས་ཟུར་ཉར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གལ་སྲིད་གང་ཟག་སྒེར་རམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ནས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་མི་ཐུབ་པའམ་བྱེད་པར་དཀའ་ངལ་ཕྲད་ཀྱི་འདུག་ན་དེ་འདྲའི་དཀའ་རྙོག་དེ་སེལ་ཆེད་ང་ཚོས་དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་དེར་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་དགོས། དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་དེར་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་ཆེད་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པའི་ཆེད་མངགས་ལས་བྱེད་དང་ཡང་ན་ཚོགས་པ་འདི་ཡི་ཆེད་དུ་ལས་ཀ་བྱེད་མཁན་ཀྱི་རྒྱས་བཅད་བྱས་པའི་གང་ཟག་གམ་ཚོགས་པ་གཞན་ལ་མ་གཏོགས་མེད། དེབ་སྐྱེལ་དང་འཛུལ་ཞུགས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས། སྒྲིག་འཛུགས་སམ་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་འཛུལ་ཞུགས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་ཕྱོགས། ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་ལ་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པའི་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཆགས་པ་ལ། ཁྱེད་ཀྱི་ཚོགས་པར་གནའ་བོའི་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་དྲ་རྒྱར་གློག་ཕྲིན་གྱི་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཞུགས་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཐོབ་དགོས། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དང་། རྒྱ་ནག སོག་པོར་ཡོད་པའི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཤེས་ཡོན་གཙུག་ལག་ཁང་ཡིན་ན་མ་གཏོགས། ཚོགས་པའི་ས་ཕྱོགས་ནང་དུ་ཡོད་པའི་དྲ་རྒྱའི་སྒྲིག་གཞིའི་ཁ་བྱང་འོས་ཤིང་འཚམས་པ་ཞིག་གློག་ཕྲིན་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཞུགས་བྱས་པའི་དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་རེ་རེ་ངེས་པར་དུ་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་དགོས། ཚོགས་ཞུགས་ཆེད་དྲ་རྒྱའི་སྒྲིག་གཞིའི་ཁ་བྱང་སྤྲོད་དགོས་པའི་ལས་འགན་ནི་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་ལས་༼པར་སྐྲུན་བྱེད་མཁན་དང་དྲ་རྒྱ་གཏོང་མཁན་ལ་མེད།༽ གལ་སྲིད་ཚོགས་པ་གང་ཞིག་ནས་རེ་སྐུལ་ཞུས་པའམ་སྔོན་དུས་ནས་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་སྤྲད་ཡོད་ན་ང་ཚོས་ཚོགས་པ་དེ་ལ་བོད་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ཀྱི་ཁ་བྱང་དེ་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆོག་མཆན་དེ་ཤོག་ཁ་གཞན་གཅིག་གམ་མང་བ་ལ་སྤྲོད་པའི་ཐོབ་ཐང་སྤྲོད་སྲིད། དེ་འདྲའི་ཤོག་ཁ་གཞན་གྱི་ནང་དུ་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པས་བགོས་པའི་ཤོག་ཁ་དང་། ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་གི་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པའི་ལས་བྱེད་གང་རུང་དང་། ཡང་ན་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་གི་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པའི་ཆེད་དུ་ལས་དོན་སྒྲུབ་མཁན་གྱི་ཤོག་ཁ་བཅས་ཚུད་སྲིད། འདི་འདྲའི་ཤོག་ཁ་གཞན་ཚང་མས་བེད་སྤྱོད་ཁ་བྱང་རྣམས་གསང་བ་བྱས་ནས་ཉར་དགོས་པ་མ་ཟད་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཚེ་འདིར་བཀོད་པའི་་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་སྒྲིག་གཞི་རྣམས་ཀྱང་སྲུང་རྩི་ཞུ་དགོས། ཚོགས་པ་མཉམ་འདུས་དང་། ས་ཕྱོགས་གཅིག ས་ཕྱོགས་མང་པོའི་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར། ཚོགས་པ་མཉམ་འདུས་དང་། ས་ཕྱོགས་གཅིག ས་ཕྱོགས་མང་པོའི་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཡང་ཐོབ་རུང་། ས་ཕྱོགས་གཅིག་ཞེས་པའི་གོ་དོན་ནི། ཚོགས་པའམ་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་གི་ཕྱིའི་ས་ཆའི་ཁོར་ཡུག་ཞིག་གི་ནང་དུ་ཁང་པ་མང་པོ་ཡོད་ཅིང་ཚོགས་པ་དེའི་ཉེན་སྲུང་བྱེད་ཐུབ་པའི་དྲ་རྒྱའི་ལམ་ནས་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པའི་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་ཚད་མེད་ཡོད་པའི་ཕྱིའི་སྣོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་ལ་ཟེར། ཚོགས་པ་དེ་ཡི་ཡན་ལག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ཐག་རིང་དུ་ཡོད་པའི་ས་ཆ་རྣམས་ནི་ང་ཚོས་ཚོགས་པ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པས། ཡང་ན་སོ་སོར་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ལོགས་སུ་ཞུ་དགོས་པ་དང་ཡང་ན་ཚོགས་པ་ལྟེ་བ་དེ་ཡིས་སོ་སོའི་ཡན་ལག་ཚང་མའི་ཆེད་དུ་ས་ཕྱོགས་མང་པོར་ཁྱབ་པའི་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཞུ་དགོས། ཚོགས་པའི་དྲ་རྒྱ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྩིས་འཕྲུལ་ཆོག་མཆན་ཡོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཡིན་པ་དང་། ལས་བྱེད་ཡིན་པ། ཡང་ན་ཚོགས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དགེ་རྒན་ཡིན་པ་བཅས་ངོས་འཛིན་ཁུངས་སྐྱེལ་བྱས་རྗེས་སུ་གནས་ཚུལ་གསབ་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་དྲ་རྒྱ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྩིས་འཕྲུལ་(proxy server) ཞིག་གིས་བརྒྱུད་ནས་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་ཆོག ས་ཐག་རིང་པའི་སློབ་གཉེར་བ་རྣམས་ལ་ཆོག་མཆན་ལག་འཁྱེར་ཡོད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་ཡིས་གནས་ཚུལ་གསབ་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་དྲ་རྒྱ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྩིས་འཕྲུལ་བརྒྱུད་ངོས་འཛིན་ར་སྤྲོད་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས། གང་ཟག་བྱེ་བྲག་པས་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་ཕྱོགས། ༼འདི་ནི་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་ཁོ་ནའི་ཆེད་ཡིན།༽ བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ཀྱི་དྲ་རྒྱ་ཁོ་ནའི་ཆེད་གང་ཟག་བྱེ་བྲག་པས་དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་ཐུབ། འདིའི་གནས་ཚུལ་རྒྱས་པར་ཤེས་ཆེད་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་ཤེས་ཡོན་རིག་མཛོད་ཀྱི་དྲ་རྒྱའི་མདུན་ཤོག་ལ་གཟིགས་རོགས། དེབ་སྐྱེལ་བྱེད་མཁན་གྱི་ཁ་བྱང་དང་། གསང་ཚིག ཉེན་སྲུང། དེབ་སྐྱེལ་བྱས་པའི་རྗེས་སུ་ཁྱེད་ལ་གསང་ཚིག་དང་། དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་བཅས་འབྱོར་གྱི་རེད། གསང་ཚིག་དང་དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་གི་གསང་བ་སྲུང་རྒྱུའི་ལས་འགན་དང་ཁྱེད་ཀྱི་དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་དང་གསང་ཚིག་བེད་སྤྱོད་བྱས་ནས་སྤེལ་བའི་ལས་འགུལ་རྣམས་ཀྱི་འགན་ལེན་ཡོངས་རྫོགས་ཁྱེད་ལ་ཡོད། ཀ། ཆོག་མཆན་མེད་པར་ཁྱེད་ཀྱི་གསང་ཚིག་དང་དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་བེད་སྤྱོད་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་བའམ་ཉེན་སྲུང་འགལ་བ་སོགས་བྱུང་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཕྲལ་དུ་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པར་གསལ་བརྡ་བྱེད་རྒྱུར་མོས་མཐུན་བྱེད་པ་དང་། ཁ། བེད་སྤྱོད་ཀྱི་དུས་ཡུན་རྫོགས་པ་དང་དེབ་སྐྱེལ་ཁ་བྱང་ནས་ཕྱིར་ཐོན་བྱེད་རྒྱུའི་མོས་མཐུན་བྱེད་དགོས། སྒེར་གྱི་གནད་དོན། ཁྱེད་ཀྱིས་དྲ་རྒྱ་འདིའི་བརྒྱུད་ང་ཚོར་སོ་སོའི་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་སྤྲད་ན་ང་ཚོས་སྒེར་གྱི་གནད་དོན་གཞིར་བཟུང་དེ་འདྲའི་སྒེར་གྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་ཉར་ཚགས་བྱེད་པ་དང་། བསྡུ་འཇུག་བྱེད་པ། བེད་སྤྱོད་བྱེད་པ་བཅས་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་མོས་མཐུན་བྱས་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད། འགན་ཁག་མེད་པར་བྱེད་པ་དང་འགན་ལེན་གྱི་ས་མཚམས། དྲ་རྒྱ་འདི་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ང་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གྱི་རིག་མཛོད། ཞབས་ཞུ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་རྣམས་སྤེལ་བའི་ཆེད་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་རེད། དྲ་རྒྱའི་རང་བཞིན་ལ་བརྟེན་ནས་བེད་སྤྱོད་གཏོང་མཁན་རྣམས་ལ་དྲ་རྒྱ་འདི་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་གཞན་རྣམས་དུས་རྟག་ཏུ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་ཐུབ་པའི་ཁས་ལེན་ང་ཚོས་ཞུ་མི་ཐུབ། དྲ་རྒྱ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྐབས་ནད་འབུ་ལས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་དེ་བཞིན་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་ངེས་པར་དུ་མཁོ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས། དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་དཔར་སྐྲུན་བྱེད་སྐབས་བདེན་པ་འཁྲུལ་མེད་ཡིན་པའི་འོས་འཚམས་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་ཆ་ཚང་བྱས་ཡོད་ཀྱང་། དེ་འདྲའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་གསལ་བརྡ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་བ་གཏོང་སྲིད་པ་དང་། དེ་འདྲའི་གནས་ཚུལ་རྣམས་དུས་གང་དུའང་འཁྲུལ་མེད་ཡིན་པ་དང་ཆ་ཚང་བ་ཡིན་པའི་ཁས་ལེན་ང་ཚོས་བྱེད་ཐུབ་ཀྱིས་མེད། དྲ་རྒྱ་འདི་དང་འདི་ཡི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཁྱེད་ཀྱིས་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་“ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་”དང་“ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་”གཞིར་བཟུང་ཁས་ལེན་བྱེད་པ་ཁོ་ནར་གཞི་བཅོལ་ནས་ང་ཚོས་འགྲེམ་སྤེལ་ཞུ་གི་ཡོད། འདིར་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་ལ་རེ་དགོས་བྱུང་ན་གྲུབ་འབྲས་གང་བྱུང་གི་འགན་ལེན་ཚང་མ་སོ་སོས་བླངས་པའི་ཐོག་ནས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཁྲིམས་བཅད་ཀྱི་བརྒྱུད་ནས་བྱུང་བའི་ཁྲིམས་ལུགས་དང་། ཁྲིམས་བཟོ་ལྷན་ཁང་གིས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཁྲིམས་ལུགས། དེ་བཞིན་ཚོང་གཉེར་བ་དང་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་བྱུང་བའི་ཁྲིམས་ལུགས་གང་རུང་གིས་ཐོག་ནས་གཏན་འབེབས་བྱུང་བའི་འགན་ཁག་དང་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁྲིམས་མཐུན་ཐོག་ཇི་ཙམ་རྩིས་མེད་བྱེད་ཆོག་པ་དེ་ཙམ་དུ་འགན་ཁག་མེད་པའམ་རྩིས་མེད་བྱེད་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རེད། དྲ་རྒྱ་འདི་དང་འབྲེལ་མཐུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་གཞན་རྣམས་མེད་པའམ་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་དང་། དྲ་རྒྱ་འདིའི་ནང་དོན་ལ་གཞི་བཅོལ་བ་དང་འདིའི་བརྒྱུད་ནས་བེད་སྤྱོད་བྱས་པའི་ནང་དོན་གྲུབ་ཆ་རྣམས་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཕམ་ཉེས་དང་ཆག་སྐྱོན་གང་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ཇི་ཙམ་འགན་ཁག་བྱེད་མི་དགོས་པ་སྲིད་པའི་དེ་ཙམ་དུ་ང་ཚོས་འགན་ཁག་མེད་པ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོད། དྲ་རྒྱ་འདི་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དང་ཚོགས་པ་གཞན་གྱི་ཐོབ་ཐང་ལ་རྡོག་རོལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ནད་འབུ་དང་སྐྱོན་དང་བྲལ་བ་ཡོང་བ། དྲ་རྒྱ་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་མཉེན་ཆས་གཞན་དང་དྲ་རྒྱ་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་པའི་མཉེན་ཆས་ལ་མི་གནོད་པ་ཡོང་བ་བཅས་ཀྱི་འགན་ཁག་ང་ཚོས་ལེན་གྱི་མེད། དངོས་སུ་བཀོད་ཡོད་ན་མ་གཏོགས་དྲ་རྒྱ་འདིའི་ཐོག་སྤེལ་བའི་བསམ་ཚུལ་རྣམས་ནི་སྤེལ་མཁན་དོ་བདག་སོ་སོའི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་པ་ལས་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པའི་བསམ་ཚུལ་མིན། དེ་འདྲའི་བསམ་ཚུལ་དང་བསམ་ཚུལ་ལས་བྱུང་བའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་གང་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འགན་ཁག་ནི་ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་འཐེབ་རྩ་ཚོགས་པར་མེད། འབྲེལ་མཐུད། དྲ་རྒྱ་འདི་ནས་གཞན་ལ་འཛུལ་ཞུགས་བྱེད་ཆེད་ཀྱི་འབྲེལ་མཐུད་ཐག་པ་སྤྲད་ཡོད་པ་ནི་བེད་སྤྱོད་གནང་མཁན་རྣམས་ལ་སྟབས་བདེ་ཡོང་པའི་ཕྱིར་ཡིན་པ་ལས། དྲ་རྒྱ་དེ་དག་ལ་ང་ཚོས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་མི་ཐུབ་པ་དང་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲེལ་མཐུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་གཞན་གྱི་ནང་དོན་ཐད་འགན་ལེན་དང་འགན་ཁག་གང་ཡང་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། འབྲེལ་མཐུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་གང་ལ་ཡང་ང་ཚོས་རྒྱབ་གཉེར་སྤྲོད་ཐུབ་ཀྱིས་མ་རེད་ལ། ཤར་ཕྱོགས་སྒྱུ་རྩལ་དང་རིག་གཞུང་ཐེབས་རྩ་ཚོགས་པས་རྒྱབ་གཉེར་བྱས་པའམ་ཆོག་མཆན་སྤྲད་པ་མཚོན་གྱིས་མེད། ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས། དྲ་རྒྱ་འདི་དང་འདིའི་བེད་སྤྱོད་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་སྒྲིག་གཞི་རྣམས་ནི་དཔྱིན་ཇིའི་ཁྲིམས་ལུགས་གཞིར་བཟུང་ལྟར་བཟོས་པ་དང་དེ་གཞིར་བཟུང་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་ཀྱི་རེད། དྲ་རྒྱ་འདིར་འཛུལ་ཞུགས་བྱས་པའམ་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཁ་མཆུ་རྩོད་གླེང་གང་བྱུང་ཡང་དབྱིན་ཇིའི་ཁྲིམས་ཁང་རྣམས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་དུ་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་རྒྱུ་རེད།
	* ཆ་རྐྱེན་དང་སྒྲིག་གཞིར་མོས་མཐུན་ཆེད་གཏན་ཁེལ་སྟེང་དུ་ནོན།